Aliexpress’in kurucusu JACK MA Çinli anne ve babası yerel sanatçılar olan dar gelirli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geliyor. Öğrencilik hayatı bayağı kötü özellikle matematik alanında çok çok zayıf kalıyor. Üç defa üniversite sınavına hazırlanıp başaramayınca İngilizce alanında eğitim alarak üniversitede ingilizce bölümünü bitiriyor. Daha sonrasında aylık 12 dolar maaş ile çalışıyor. Bu işine ek olarak çinli şirketlere web siteleri tasarlıyor. Ardından Çin’in ilk e ticaret sitesi olarak “China Yellowpages” i kuruyor. Alibaba yı kurmadan önce ABD’ye gidiyor ve burada dünya e ticaret alanında tedarikçi portalının eksik olduğunu fark ediyor. Bu alanda çalışmaya başladığında ismin genel kabul gören, herkes tarafından kolay telaffuz edilebilen ve herkes tarafından hikayesi bilinen bir isim olması gerektiğini düşünüyor. San Fransisco’da bir cafe de otururken aklına alibaba ismi geliyor ve ilk olarak cafe de çalışan bir garsona alibaba ismini bilip bilmediğini soruyor. Garsonun evet cevabı üzerine alibaba hakkında ne bildiğini soruyor. Garsonun verdiği “Açıl susam açıl” cevabı ile firmanın adının bu olabileceği büyük ölçüde kafasında beliriyor. Cafeden çıktığında ise sokak araştırması ile 30-40 kişiye alibaba ismini soruyor ve herkesin alibaba hakkında bilgi sahibi olduğunu görünce firmanın adının kesinlikle alibaba olması gerektiğine karar veriyor. Şirketi 80 kişiden aldığı toplamda 60 bin dolar ile kuruyor. Jack Ma’nın fikri oldukça basit aslında “İşletmelerin tedarik zincirlerini online platforma taşıyacak B2B(1) e-ticaret sitesi..”
Alibaba kısa sürede bu fikri kabullendirince birçok yabancı şirketten yatırım almaya başladı. İlk olarak Yahoo 2005 yılında 1 milyon dolarlık yatırım ile şirketin 40% lık hissesini satın alıyor. 2014 yılında Softbank tarafından aldığı yatırım ile 32.4% Softbank, 16.3% Yahoo da olacak şekilde hisse paylaşımı yapılmıştır. Alibaba yıllık olarak 300 milyar doları geçen bir ciroya sahiptir. Alibaba içerisinde şuan 200’ü aşkın ülkeden 3.5 milyon tedarikçi yer almaktadır.
Şirket 19 Ağustos 2014 yılında New York Borsasında 24.7 milyar dolarlık harka arz işlemi ile tüm zamanların en büyük halka arzını gerçekleştirmiştir. Alibaba çin kaynaklı olmasına rağmen New York Borsasında yaptığı halka arz ile Amerika ve Avrupa kıtasında faaliyetlerini arttırmayı hedeflemektedir. Bu halka arz işleminde birçok ünlü banka arz işlemini desteklemiştir.
Alibaba aslında iki farklı şirket sahibi bunlardan biri aliexpress diğer kuruluş adı ile faaliyetlerine devam eden alibaba. Alibaba ile aliexpress siteleri arasında şöyle bir fark var. Alibaba şirketler arasında alışveriş olanağı sunarken aliexpress tedarikçiler ile bireysel müşteriler arasında parakende alışveriş olanağı sunuyor. Yani alibaba üzerinden alışveriş yapmak istiyorsanız şirket sahibi olmanız gerekiyor.
(1) B2B (Business to business) firmadan firmaya yapılan e-ticaret modelidir. Bir firmanın kendi bünyesinde veya farklı firmaların birbiri arasında yaptığı e-ticareti ifade eder.
Kaynaklar